display result search
سخنرانی مرحوم آیت الله علی مشکینی با موضوع بیان حقیقت و مراتب تربیتی روح
روح و روان انسان دارای صفات حسنه و فضیلت و صفات قبیحه و رذیله است. پس ما با دو مسئله در باب روح مواجه هستیم.
1. بیان حقیقت و ماهیت روح
2. بیان مراتب تربیتی روح و نفس
هیچ کدام از روانشناسان و روانکاوان هنوز نتوانسته اند به ماهیت و ذات روح پی ببرند. لیکن روانشناسان سعی داشتند با بررسی رفتار و اعمال انسان به ذات روح دست پیدا کنند که هیچ موفقیتی به دست نیاورده اند.
خداوند انسان را از درک ماهیت روح عاجز دانسته و در مورد آن فرموده است که این روح به فرمان من است. در روایات و احادیث، حقیقت وجود انسان را همان روح و روان او معرفی کرده اند که با وجود از بین رفتن جسم خاکی انسان، روح او هنوز ماندگار است. ثواب و عقاب در عالم دیگر همه مربوط به روح انسان است.
برای روح نام های مختلفی بیان شده است که می توان به روان، نفس، قلب و عقل اشاره کرد.
انسان باید روح و روان خود را در مراحل تکوینی تربیت کند. روح و روان بدون تربیت الهی، انسان را وادار می کند که تن به خواستها و غرایز نفسانی خود بدهد و انسان مجبور می شود که به کار زشت و بد مبادرت بورزد و این مرتبه از نفس که در کانال تربیتی واقع نشده است و برنامه های الهی این فرد را کنترل نکرده، نفس اماره نامیده می شود. و ذات نفس، اماره به سوء است و انسان را سوق به بدی می دهد.
در مرحله بعد، وقتی انسان این نفس را در مرتبه صحیح وارد و آن را تربیت کرد و نفس کنترل شد، آن هنگام است که وقتی انسان یکی از وظایف خود را به درستی انجام نداد، نفس متأثر و ناراحت می شود که به آن نفس لوامه می گویند.
اگر نفس انسان از درجه نفس لوامه به بالاتر حرکت کرد و علم و دانش انسان قویتر شد، روح آنچنان محکمتر می شود که دیگر به خود اجازه گناه کردن نمی دهد، و بر نفس خود مسلط کامل می شود، و این نفس، همان نفس مطمئنه است.
روح و روان انسان دارای صفات حسنه و فضیلت و صفات قبیحه و رذیله است. پس ما با دو مسئله در باب روح مواجه هستیم.
1. بیان حقیقت و ماهیت روح
2. بیان مراتب تربیتی روح و نفس
هیچ کدام از روانشناسان و روانکاوان هنوز نتوانسته اند به ماهیت و ذات روح پی ببرند. لیکن روانشناسان سعی داشتند با بررسی رفتار و اعمال انسان به ذات روح دست پیدا کنند که هیچ موفقیتی به دست نیاورده اند.
خداوند انسان را از درک ماهیت روح عاجز دانسته و در مورد آن فرموده است که این روح به فرمان من است. در روایات و احادیث، حقیقت وجود انسان را همان روح و روان او معرفی کرده اند که با وجود از بین رفتن جسم خاکی انسان، روح او هنوز ماندگار است. ثواب و عقاب در عالم دیگر همه مربوط به روح انسان است.
برای روح نام های مختلفی بیان شده است که می توان به روان، نفس، قلب و عقل اشاره کرد.
انسان باید روح و روان خود را در مراحل تکوینی تربیت کند. روح و روان بدون تربیت الهی، انسان را وادار می کند که تن به خواستها و غرایز نفسانی خود بدهد و انسان مجبور می شود که به کار زشت و بد مبادرت بورزد و این مرتبه از نفس که در کانال تربیتی واقع نشده است و برنامه های الهی این فرد را کنترل نکرده، نفس اماره نامیده می شود. و ذات نفس، اماره به سوء است و انسان را سوق به بدی می دهد.
در مرحله بعد، وقتی انسان این نفس را در مرتبه صحیح وارد و آن را تربیت کرد و نفس کنترل شد، آن هنگام است که وقتی انسان یکی از وظایف خود را به درستی انجام نداد، نفس متأثر و ناراحت می شود که به آن نفس لوامه می گویند.
اگر نفس انسان از درجه نفس لوامه به بالاتر حرکت کرد و علم و دانش انسان قویتر شد، روح آنچنان محکمتر می شود که دیگر به خود اجازه گناه کردن نمی دهد، و بر نفس خود مسلط کامل می شود، و این نفس، همان نفس مطمئنه است.
تاکنون نظری ثبت نشده است